Auteur: Robbert Mackiewicz
In de vorige handleiding is uitgelegd hoe je raampjes in elkaar moet zetten. Nu de raampjes zijn voorzien van draad wordt het tijd om de vellen kunstraat in te smelten. Kunstraat is gemaakt van echte was!
Waarom kunstraat?
We gebruiken kunstraat om de bijen alvast een voorsprong te geven op het bouwen. Een vel kunstraat heeft de bodemcellen voorgedrukt. De bijen hoeven deze hele binnenwand niet zelf uit te bouwen maar alleen de celwanden. Het bouwen van raat doen ze door kleine wasvelletjes te zweten tussen de lichaamsringen. Dat zweten kost voer. Dus des te minder ze hoeven te bouwen des te minder voer er nodig is.
Maten van kunstraat
Kunstraat is voorgedrukt te verkrijgen in broedkamerformaat en honingkamerformaat. Bij het Bijenhuis in Wageningen kun je zelfs bestellingen doen van afwijkende maten. Mocht je een speciale maat voeren voor bijvoorbeeld een buitenlandse bijenkast dan kun je dat dus apart bestellen.
De maat voor een broedkamervel kunstraat zonder zaagsnede is 33,5 breed x 19,5 cm hoog.
De maat voor een honingkamervel kunstraat zonder zaagsnede is 33,5 breed x 12 cm hoog.
Kunstraat kan op twee manieren voorgedrukt zijn
- Gewalste kunstraat:
Hierbij wordt eerst vloeibare was tot een 1 cm dikke plak opgerold tot een dikke rol. Deze rol wordt even later afgerold in een wals die de 1 cm dikte uitrolt tot de gewenste dikte kunstraat. De wals bestaat uit twee voorbedrukte rollen van raatcellen. De gewalste kunstraat wordt in stukken gehakt en opgestapeld. - Gegoten kunstraat:
Hierbij wordt direct vloeibare was tussen twee walsrollen gegoten die zijn voorbedrukt met raatcellen. De vloeibare was vloeit uit over de rollen en vormt zo een gegoten vel kunstraat. Ook dat wordt in stukken gehakt en opgestapeld.
Wat is het verschil tussen gegoten en gewalste kunstraat?
Bij gegoten kunstraat worden alle luchtbelletjes verwijderd door de pers. Voordeel is dat de kunstraat een vaste rechte vorm krijg en niet gaat kromtrekken bij warmte. Nadeel is dat het zeer breekbaar is. Sla maar eens een strookje gegoten kunstraat op een tafel en het springt in meerdere stukken kapot.
Bij gewalste kunstraat blijven kleine luchtbelletjes achter waardoor de kunstraat flexibeler is. Voordeel als je ver van te voren de raampjes wilt voorzien van kunstraat zoals bijvoorbeeld in de winter. Nadeel is de dat gewalste kunstraat kan kromtrekken bij oplopende warmte zoals bij vervoeren in de zomer in een auto. Vandaar dat sommige imkers hun raampjes vertikaal bespannen in plaats van horizontaal. Gewalste kunstraat is prima te gebruiken om kaarsen van te rollen.
Wel of geen zaagsnede?
De zaagsnede wil zeggen dat de kunstraat hoger is zodat je een gedeelte in de zaagsnede in de bovenlat kunt schuiven. Dan moet de bovenlat wel voorzien zijn van die zaagsnede. Voordeel is dat gewalste kunstraat minder snel kromtrekt. Nadeel is dat de zaagsnede een prima ruimte is voor de wasmot. Ook het schoonmaken van die zaagsnede kan wat problemen veroorzaken. Ik zelf gebruik geen zaagsnede en daar gaat deze handleiding dan ook vanuit.
Wat heb ik nodig?
- Een raam voorzien van bespannen draad;
- Een pak kunstraat in de juiste maat voor het raam;
- Een 12 volt trafo;
- (Optioneel) een mes.
Hoe ga ik te werk?
 |  |  |
- Leg het betreffende raampje vlak op een platte tafel;
- Leg een vel kunstraat in het raam zodat het op de draad blijft liggen. Zorg ervoor dat de ruimte bij de onderlat zo klein mogelijk is want de bijen hebben weleens de neiging om de onderkant niet vast te maken. Vooral bij slingeren van honingramen kan dit een probleem zijn;
- Snij eventueel met het mes randjes weg als het vel niet helemaal past;
- Houd nu de plus en min tegen de uiteinde van een stuk draad en kijk goed naar het kunstraat vel;
- Zodra je de draad ziet doorkomen laat je de stroom los;
- Doe dit voor elk stuk draad;
- Draai het raampje om, om te controleren of de draden voldoende ingesmolten zijn. Zo niet gebruik dan kort de trafo om de draad iets verder in de kunstraat te laten zakken.
Let op dat je niet te lang de stroom op de draden houd. De kunstraat kan anders doorgesneden worden en door het raam vallen. Kijk ook uit met je vingers want de draad wordt warm. Gebruik daarom metalen pinnen in plastieke handvaatjes zoals die van een voltmeter.
Bewaar eventueel weggesneden randjes kunstraat. Verzamelde kunstraat kun je weer per kilo inleveren bij het Bijenhuis in Wageningen waardoor je korting krijgt op een nieuw pak kunstraat.
Mis je nog wat aan deze handleiding of wil je iets anders kwijt over deze pagina? Laat een bericht achter.
Je berichten zullen eerst goedgekeurd worden voordat ze zichtbaar zijn onder aan deze pagina. Dit ter voorkoming van spam.